ရသစုံ 4

ဂႏၶာရီပညာဟာ !
---
အီဂ်စ္ဘာသာေရးနဲ႕ အီဂ်စ္ဂႏၶာရီပညာမွာ အေျခခံအားျဖင့္ တူညီႀကပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ သာမန္လူေတြ နားလည္ဖို႕ ခက္ခဲနက္နဲတဲ႕ တရားမ်ားကို လက္ရင္းတပည့္မ်ားအား ေဟာႀကားခဲ႕တဲ႕ ေဒသနာက ဂႏၶာရီပညာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႕အတိုင္းပဲ ဂႏၶာရီပညာမွာ ႏႈတ္က ဖြင့္ဟ ေျပာႀကားတာထက္ လက္ေတြ႕က်င့္စဥ္မ်ားကို က်င့္ႀကံရင္းနဲ႕သာ သိရွိနားလည္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေႀကာင့္ မူလဂိုဏ္းခ်ဳပ္ျဖစ္တဲဲ့ ဟာမီးစ္လက္ထက္ကေန စျပီး ယံုႀကည္စိတ္ခ်ရကာ ညာဏ္ပညာထက္ျမတ္သူမ်ားကိုသာ တပည့္အျဖင့္ လက္ခံႀကျပီး ပညာမ်ားကို ျဖန္႕ျဖဴးခဲ႕တာျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲ႕ဒီ႕ေခတ္က ဘုရင္မ်ားဟာ ညာဏ္စြမ္းရည္ ႏွလံုးစြမ္းရည္ ပါရမီမ်ား ျပည့္ဝႀကတာျဖစ္တဲ႕အတြက္ ဘုရင္နဲ႕ မင္းသား မင္းသမီးမ်ားကို တပည့္အျဖင့္ လက္ခံခဲ႕ႀကတာ ျဖစ္တယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးမ်ား ထဲမွသာ တပည့္အျဖင့္ လက္ခံႀကတာျဖစ္ပါတယ္ ။ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဘုန္းႀကီးမ်ားနဲ႕  ဘုရင္တို႕က အဲ႕ဒီ႕ေခတ္က အီဂ်စ္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ တစ္လံုးတည္း တစ္စုတည္းေသာ နိုင္ငံေရွ႕ေဆာင္အပိုင္း ျဖစ္ေပတယ္ ။

ဟာမီးရဲ႕ ေဒသနာအရ လူသားဟာ ဘုရားထံကို ခ်ည္းကပ္ရာမွာ အဆင့္ ခုႏွစ္ဆင့္ ရွိတယ္လို႕ ဆိုတယ္ ။ ဘံုအားျဖင့္ ခုႏွစ္ဘံု ျဖစ္တယ္ေပါ့ ။ လူ႕ခႏၶာကို္မွာလည္း ခႏၶာယာဥ္ ခုႏွစ္ပါး ရွိေႀကာင္း ဆိုပါတယ္ ။ ရုပ္ခႏၶာကိုယ္ကို (ခတ္) လို႕ ေခၚႀကတယ္ ။ ရုပ္ခႏၶာကိုယ္ထက္ နုညံ႕တဲ႕ သုခုမ ခႏၶာကိုေတာ့ (ကား) လို႕ ဒီလို ဆိုပါတယ္ ။ ေနာက္ဆံုး အဆင့္အျမင့္ဆံုး သတၱမခႏၶာမွာ ဆာဟူဆိုတဲ႕ ခႏၶာယာဥ္ပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္ ။ လူေသတဲ႕အခါ ရုပ္ခႏၶာ ပ်က္ဆီးသြားျပီးေနာက္ ဒုတိယခႏၶာျဖစ္တဲ႕ သုခုမခႏၶာ(ဝါ) ကိုယ္ပြားခႏၶာက ဝိညာဥ္ကို သယ္ေဆာင္ျပီး တမလြန္ကို ကူးေျပာင္းသြားတယ္လို႕ ဒီလို သိရွိရပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။

( ဆက္လက္ေဖၚထုတ္ပါအုန္းမည္ )

#htoohtoolay










အသဲစကား
---
လူငယ္ ဘဝျဖတ္သန္းမႈ အပုိင္းအစထဲမွာ
အသဲကြဲျခင္းဆုိတာ မပါမျဖစ္ အကၡရာ တစ္လုံးလုိပါပဲ…။အသဲမကြဲဘူးတဲ႔ သူဆုိတာ မခ်စ္ဘူးတဲ႔ သူနဲ႔ အရမ္းကံေကာင္းတဲ႔ သူေတြပဲ ရွိမွာပါ…။

ဒါေျကာင့္…အသဲကြဲတယ္ဆုိတာ လူငယ္ အေလ့အထ…အမွတ္အသား တံဆိပ္တစ္ခုလုိပါပဲ…။အဆန္းတျကယ္ ကုိယ့္တစ္ေယာက္ ကြက္ျပီး ကံဆုိးေနျခင္းလဲ မဟုတ္ပါဘူး…။

ျကာျကာ ကြဲတာရွိမယ္…။ခဏေလးကြဲတာရွိမယ္…။
ျဖတ္ခံရလုိ႔ ကြဲတာရွိမယ္…။ထားခဲ႔ခံရလုိ႔ ကြဲတာရွိမယ္…။ကုိယ္ခ်စ္တဲ႔သူက ကုိယ့္ျပန္မခ်စ္လုိ႔ ကြဲတာရွိမယ္…။သေဘာထားျခင္း မတုိက္ဆုိင္လုိ႔…။ပတ္ဝန္းက်င္ မ်ဳိးရုိး လူေနမႈအဆင့္အတန္း ဂုဏ္ပုဒ္ေတြ ကြာျခားလုိ႔…စသျဖင့္ေပါ့…။အကြဲကြဲ အဖုံဖုံ အစုံစုံ ရွိျကေပလိမ့္မယ္…။

က်ေနာ္ကေတာ့…အသဲကြဲျပီး မႈန္သုန္ေနတာထက္စာရင္ …ေနာက္တစ္ေယာက္ကုိ ထပ္ခ်စ္မိျပီး ေပ်ာ္ရႊင္တဲ႔ ေနဟန္ကုိ ပုိအသားေပးတာ သေဘာက်ပါတယ္…။ ဒါကုိ တခ်ဳိ႕က ကဲ႔ရဲ႕ ရႈပ္ခ်တတ္ျကတယ္…။တကယ္ မခ်စ္လုိ႔…ျကည့္ပါလား…ျပတ္သြားတာ မျကာေသးဘူး ေနာက္တစ္ေယာက္နဲ႔ေပ်ာ္ေနတာ…သစၥာမရွိပါဘူး…စသျဖင့္ေပါ့…။

က်ေနာ္ကေတာ့ အားေပးတယ္…။
ခ်သာခ်…အဲဒီ႔ အသဲကြဲတဲ႔ ခံစားခ်က္က လူကုိ ေတာ္ေတာ္သိမ္ငယ္ေစတာ…ဒါေျကာင့္ အသဲျပန္ဆက္ပစ္ပဲ…။ေနာက္တစ္ေယာက္ကုိ ထပ္ခ်စ္တာ …မ်က္ႏွာမ်ားတာလဲ မဟုတ္ဘူး…သစၥာေဖာက္တာလဲ မဟုတ္ဘူး…ေပြးတာေပြတာ ရႈပ္တာလဲ …မဟုတ္ဘူး…။က်ေနာ့္ အျမင္ေပါ့ေလ…။
မိန္းကေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေယာက္က်ားေလးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ပါ…။အဲဒီ႔ ျဖစ္ရပ္ဟာ က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ရႈပ္ခ်စရာကုိ မဟုတ္ဘူး…။ဘာေျကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ပ်က္သြားတဲ႔ အရာတစ္ခုကုိ ျပန္ျပင္ဆင္တာပဲ…ဒါကုိ အျပစ္ေျပာတယ္ဆုိတည္းက လူေတြဟာ မနာလုိစိတ္မ်ားတာ…အေကာင္းမလုိလားတာလုိ႔ပဲ…က်ေနာ္ျမင္တယ္…။

တစ္စုံတစ္ေယာက္ခ်စ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ေနာက္တစ္ေယာက္ကုိ မခ်စ္ရင္ရျပီ…။က်ေနာ္လဲ ဒီလုိပဲ…ကုိယ္နဲ႔ျပတ္သြားလုိ႔ ေနာက္တစ္ေယာက္ထားတာ…ဘာအျပစ္မွ ေျပာစရာမရွိသလုိ…မစားရတဲ႔ အမဲသဲနဲ႔ ပတ္စရာလဲ မလုိဘူး…။တခ်ဳိ႕ကေမးတတ္တယ္…

"သူေသသြားရင္ေရာတဲ႔…"
က်ေနာ္ကေတာ့
"သူေသသြားရင္ မဟုတ္ဘူး…ငါေသသြားရင္…doသာdoလုိက္လုိ႔…ငါကေတာ့ မင္းထင္သလုိ ျဖစ္ခ်င္လဲျဖစ္မယ္…မျဖစ္ခ်င္လဲ မျဖစ္ဘူး…ဒါေပမယ့္ ငါကေတာ့ ခြင့္ျပဳတယ္ ခြင့္လႊတ္တယ္ပဲ…ဘာေျကာင့္လဲဆုိေတာ့…ငါ့ကုိ စြဲလန္းျပီး ငုိေနတာထက္စာရင္…ေနာက္တစ္ေယာက္ရင္ခြင္ထဲမွာ ေပ်ာ္ေနတာ ငါပုိျပီး ျမင္ခ်င္လုိ႔ပဲ…"

အဲ့ဒီမွာ လူေတြရဲ႕ အတၱကုိ ပုိျမင္ရတယ္…။
ေသသြားသည္တုိင္ေအာင္ လႊမ္းမုိးခ်င္တာ…ဆုပ္ကုိင္ထားခ်င္တာ…စြဲလန္းေစခ်င္ေနတာ…။ဒါေျကာင့္ ျပိတၱာျဖစ္ျကတယ္ တူပါရဲ႕ဗ်ာ…။

--
သုိ႔ေသာ္…အေပ်ာ္ျကံျခင္း…အျမတ္ထုတ္ျခင္းေတာ့ အားမေပးဘူးေပါ့ဗ်ာ…။ဒီလုိပဲ စျကုိက္တုန္းကေတာ့ တကယ္ခ်စ္ျကတာပဲ…။အခ်စ္ဆုိတာလဲ…လူတစ္ကုိယ္ ပုံစံတစ္မ်ဳိး သူ႔စံနဲ႔သူ ရွိျကတာပဲ…။ျပီးေတာ့မွ အေျကာင္းေျကာင္းေျကာင့္ ကြဲသြားတာ တပုံျကီးေပါ့…။

ဒါေပမယ့္…ပတ္ဝန္းက်င္ရယ္…က်ေနာ္တုိ႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း သေဘာထား ေသးသိမ္မႈရယ္…ေနာက္တစ္ေယာက္ဆုိတဲ႔ သူရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထားကုိေတာ့ ေမ့ထားလုိ႔မရဘူးေပါ့…။

အဲဒီ႔ ဖိအားေတြ ပါဝင္ပတ္မႈကုိ လက္ခံႏုိင္ရမယ္…ကာကြယ္ႏုိင္ရမယ္ေပါ့…။ေျပာခ်င္တာ က်ေနာ္တုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာလည္းေတြ႔ေနရပါတယ္…။

အိမ္ေထာင္ႏွစ္ဆက္ က်တယ္…ဒါမွ မဟုတ္…တစ္စုံတစ္ေယာက္နဲ႔ အျကာျကီးတြဲျပီး ပ်က္သြားတဲ႔ အခါ …ေနာက္တစ္ေယာက္ထားရင္

"အဲ့ဒီေကာင္ေလးကုိ ႏြား …ဒါမွမဟုတ္…
အဲဒီေကာင္မေလးဟာ ငႏုံ…ႏြားမ…စသျဖင့္ ႏွိမ့္က်သလုိျမင္တာ ကဲ႔ရဲ႕တာ အတင္းခ်တာေတြပါပဲ…"

ပထမသူတို႔ ဘာသူတုိ႔ တြဲေနတာအေကာင္း…အရင္အေျကာင္းေတြ သိခ်င္လည္း သိမယ္…သိတာကုိ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီး ခ်စ္ေနလဲခ်စ္ေနျကမယ္…။မသိခ်င္လဲ မသိဘူးေပါ့…။ဒါကုိ အဲ့လုိ ဖိအားေတြ ဝုိင္းေပးလုိက္တဲ႕အခ်ိန္မွာ လူဆုိတာ အမ်ားက ဝုိင္းေျပာရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ဘုရားပဲျဖစ္ေနသလုိလုိ…ရူးပဲရူးေနသလုိ ထင္တတ္တာမ်ဳိးေလ…။ဒါေျကာင့္…ေနာက္ထပ္အခ်စ္တစ္ခုကလဲ…ငါမွားေနလားဆုိျပီး…ထပ္ျဖဳိကြဲသြားတတ္ျပန္တယ္…။ဒါမွမဟုတ္ ဆူညံလာတယ္…အစဥ္မေျပမႈ မသာယာမႈေတြ ျဖစ္လာေရာ…။

အဲဒီ႔မွာ ျပန္ျကည့္ရင္…ပတ္ဝန္းက်င္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း လုပ္ရပ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ ယုတ္ညံလဲဆုိတာ ေပၚလြင္တယ္…။သူတုိ႔ ေပးလုိက္တဲ႔ ဖိအားနဲ႔ အတင္းခ်မႈဟာ သူတုိ႔ကေတာ့ မွန္တယ္ထင္လုိ႔ေျပာေနတာပဲေနာ္…။မမွန္တာလဲ မဟုတ္ဘူး…မွန္ပါတယ္…ဒါေပမယ့္ မွားေနတာမ်ဳိးေပါ့…။ဘာေျကာင့္လဲ…ျဖစ္ရပ္အရေတာ့ အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႔ေရွ႕လူရွိဘူးတာမွန္တယ္…ဒါေပမယ့္…ရလဒ္မွာ တစ္ဖက္လူထပ္ျဖဳိကြဲသြားတယ္…။သူ႔အစကတည္းက ဒဏ္ရာနဲ႔ ထပ္ျပီး ဒဏ္ရာထပ္ရသြားတယ္…။

ျကည့္စမ္း…သူ႔ကုိ ထပ္ျပီး ျကင္နာမယ့္သူ…ေဖးမမယ့္သူ…မွ်ေဝခံစားမယ့္သူ ရွိျပန္ေတာ့…ခင္ဗ်ားတုိ႔ ထပ္ရက္စက္လုိက္ျကတာ…။ဘုရားစာ ရြတ္ျပီး ယုတ္ညံေနတဲ႔ ႏူတ္ေတြဆုိတာ အဲ႔ဒါမ်ဳိးေတြေပါ့…။

က်ေနာ္ကေတာ့ အဓိက အရႈပ္အရွင္းကင္းရင္ ရေအာင္ျပန္ဆက္ အားေပးတယ္…။က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းထဲမွာလဲ မိန္းခေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေယာက္က်ားေလးပဲ…ေစာ္ပ်က္…ဘဲပ်က္…ရည္းစားမ်ားသူေတြ တပုံျကီးပဲ…။ေနာက္ထပ္ ျပန္လည္စုိလာတာျမင္ရင္…လက္မေထာင္ျပတယ္…။

ဒါေပမယ့္…အဆက္ေဟာင္းနဲ႔ ေတြ႔ရင္ေတာ့ ေနတတ္ထုိင္တတ္ ေျပာတတ္ဆုိတတ္ဖုိ႔ အေရးျကီးတယ္…။ဘာေျကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေနာက္ထပ္ပတ္မႈေတြကုိ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ေအာင္ေပါ့…။ဒါကုိေတာ့…ကုိယ့္ဘာကုိယ္သာ ဂရုစုိက္ေပါ့…။

ေနာက္တစ္ခ်က္…အျကီးျကီးရွိတာက…လူပ်ဳိရည္ အပ်ဳိရည္ ကိစၥပဲ…။ျမန္မာဓေလ့ထုံးစံေအာက္မွာ ရွိတဲ႕ လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားဟာ…အလြယ္တကူကူေတာ့ မပ်က္စီးတတ္ပါဘူး…။ဒါေပမယ့္ အေျကာင္းေျကာင္းေျကာင့္ ပ်က္စီးသြားတာေတြလဲ ရွိပါလိမ့္မယ္…။အဲ႔ဒါကုိ ေမးခြန္းမထုတ္ဖုိ႔ လုိလိမ့္မယ္…။

"အခ်စ္မွာ ေသြးသား ကိစၥ ပါဝင္တယ္…
ဒါေပမယ့္…ဘယ္သူ႔မွ လိင္အဂၤါေတြကုိ လွန္ျကည့္ျပီး ခ်စ္ခဲ႔ျကတာ မဟုတ္ဘူးေလ…"

အခ်စ္ကေတာ့ ရုပ္နဲ႔စိတ္နဲ႔ ခြဲျခားလုိ႔မရဘူး…။ရုပ္နဲ႔စိတ္ဟာလဲ အျပန္အလွန္ပဲ…မွီတြယ္ေနျကတာ…။ဒီေတာ့ ရုပ္ကုိ ခ်စ္တယ္လဲ ဆုိလုိ႔ရတာပဲ…။စိတ္ကုိ ခ်စ္တယ္လဲ ဆုိလုိ႔ရတာပဲ…။ေမာင္ဘ မျမစသျဖင့္ ဒီအေပၚမွာ တည္မွီတဲ႔ နာမည္တစ္ခုေပးထားတဲ႔ ရုပ္နဲ႔စိတ္ကို ခ်စ္တယ္ေပါ့…။အဲ့ဒါကမွာ အခ်စ္နည္းလမ္း ပုိက်တာေနာ္…။အဲဒီ႔ျပင္ပဆုိ ဂုဏ္အဂၤါပုိင္းေတြ ေငြေျကးပုိင္း သက္ေရာက္မႈေတြေတာင္ ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္ေလ…။ဒါကလဲ အထုိက္အေလ်ွာက္ေတာ့ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္…။

ထားပါေတာ့…။အဲဒီ႔ရုပ္ျကီးမွာမွ ဒီလိင္ပုိင္းေတြ…ကုိယ္လဲ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ဆက္ဆံခ်င္ ဆက္ဆံရမွာပဲ…ေသြးသားပါတာကုိး…။သူ႔ဘာသူ ပ်က္ျပီးသားေတာ့ ဘာတတ္ႏုိင္မွာလဲ…ဒါကုိ အျပစ္လုပ္ေနရင္…အခ်စ္ပါ ဒုကၡေရာက္ျပန္ေရာ…။ဒါေျကာင့္ အတိတ္ကုိ ေမးခြန္းမထုတ္နဲ႔ ရန္မရွာနဲ႔ေတာ့…။သင္ခန္းစာပဲယူေတာ့…။ဘာေျကာင့္ ဒါေတြ ျဖစ္ခဲ႔တယ္…ဘယ္လုိ ဆင္ေျခရမယ္…ဒါေလာက္ပဲလုပ္ေတာ့…။
အတိတ္ကုိ ရန္ရွာတုိင္း ကုိယ္ပဲပင္ပန္းရတာ…ကုိယ္ပဲ…စိတ္ေသာကေရာက္…တြဲဖက္ပါ ညိဳးငယ္သြားရေရာ…။ဒါေျကာင့္ အဲဒီ့အပုိင္းကုိ ေခါင္းထဲကထုတ္ေပါ့…။

က်ေနာ္တုိ႔ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကလဲ …အပ်ဳိရည္ လူပ်ဳိရည္ ပ်က္ေနသူေတြကုိ မႏွိမ္နဲ႔ေပါ့…။ပ်က္ေနသူေတြကလဲ …မသိမ္ငယ္နဲ႔…။အဲဒီ႔အပုိင္းက ေသြးသားကိစၥလုပ္တဲ႕ အခ်ိန္ေလာက္ပဲ အေရးပါတာ…။က်န္တဲ႔ နားလည္မႈ…ျကင္နာမႈ…ဂရုဏာ…ေဖးမမႈ ဒါေတြကုိ မထုတ္လႊတ္ေပးပါဘူး…။

ဒါေပမယ့္…
ဟြာကျမင္းျက…ဒါကျမင္းျကလုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္မဆုိလုိဘူးေနာ္…။အေျကာင္းေျကာင္းေျကာင့္ျဖစ္ခဲ့ရင္ နားလည္ေပးႏုိင္ျကဖုိ႔…ေသာကမမ်ားဖုိ႔ပါပဲ…။

အဓိကကေတာ့…
ကုိယ္နဲ႔ျဖစ္ျပီး…ခ်စ္ျပီး…ေပါင္းဖက္ျပီး…တြဲေနတုန္း…သစၥာရွိဖုိ႔ေတာ့ လုိပါတယ္…။
အဲ့ဒါမွ ေဖာက္ျပန္ေနရင္လည္း…ဝမ္းမနည္းနဲ႔ လႊတ္သားေပးလုိက္ေပါ့…။ဒါေပမယ့္…အခ်စ္ဆုိတာကေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ သာယာေအာင္ထိန္းသိမ္းမွ ရတာမ်ဳိးေလ…။ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ဆုိျပီး တစ္ေယာက္ကုိ တစ္ေယာက္ေတာ့ မလႊတ္ထားနဲ႔ေပါ့…။

---
ကဲပါ…ေလရွည္ေနျပီ…။

က်ေနာ္လည္း ငယ္ငယ္က…က်ေနာ့္လုိပဲ အမ်ားစုက…တစ္သက္လုံးတစ္ေယာက္တည္းကုိပဲ ခ်စ္သြားျပီး…အဲဒီ႔ တစ္ေယာက္တည္းကုိပဲ ေပါင္းဖက္ဖုိ႔ အိမ္မက္ေတြ ရွိခဲ႔ျကတာပဲ…။အဲ့ဒါကုိမွ တကယ့္ အခ်စ္စစ္စစ္ျကီးလုိ႔ ထင္မွတ္ခဲ႔ျကတာပါပဲ…။အဲ႔လုိ ျဖစ္ရင္ေတာ့ ကံေကာင္းတာေပါ့…။ဒါေပမယ့္…အခ်စ္ဆုိတာျကီးမွာ ဒါေပမယ့္ေတြ အမ်ားျကီး ရွိျကတာပဲေလ…။

ဒီေတာ့
မရႏုိင္ေတာ့ျကီး…ပ်က္ဆီးသြားတာျကီးကုိ…ပူေဆြး ဝမ္းနည္း သိမ္ငယ္ …စိတ္ပ်က္…ေနမယ့္အစား…အခ်စ္သစ္တစ္ခုနဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ေနတာ ပုိေကာင္းပါတယ္…။

ျပီးခဲ႔တာေတြက ျပီးသြားျပီပဲေလ…။အသဲျပန္ဆက္တာကုိ
…သစၥာေဖာက္တာ…အခ်စ္မစစ္တာ…လူမႈေရးေဖာက္ျပန္တာလုိ႔ ယူဆလုိ႔ မရပါဘူး…။အခ်စ္လုပ္တယ္ပဲ ယူဆပါ…။

ဒါေျကာင့္…
အသဲကြဲလုိ႔ အသဲျပန္ဆက္တဲ႔ သူေတြကုိ
အသဲစကားေျပာခ်င္တာ…

ဂုဏ္ယူပါတယ္…
အားေပးတယ္…
ခ်သာခ်…
ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြ ဖန္တီးလုိက္ပါလုိ႔…။

ခင္ဗ်ားတုိ႔ဟာ
အတိတ္ထဲမွာ မႏွစ္ေမ်ာပဲ…
အနာဂတ္ကုိ ျပဳျပင္စီရင္ႏုိင္တဲ႔
အခ်စ္သူရဲေကာင္းေတြ ပါပဲ…။

----
-မွတ္စုျကမ္း
#zeroneo









Hate-speech (အမုန္းစကား) ေရွာင္နည္း
--------------------

ေမး။ ဝါဒမႈိင္းျဖန္႔ျခင္းနဲ႔ အမုန္းစကားနဲ႔ ဘာကြာသလဲ။

ေျဖ။ ဝါဒမႈိင္းျဖန္႔ျခင္းရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ဟာ အဘက္ဘက္ကို ပ်ံ႕ႏွံ႔ႏိုင္တယ္။ အမုန္းစကားကေတာ့ အဆံုးမွာ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္း သို႔မဟုတ္ မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္ျခင္းနဲ႔သာ အဆံုးသတ္ေလ့ ရွိတယ္။ အမုန္း စကားဆိုတာ လက္ရံုးရည္မဲ့ တိုက္ခိုက္မႈ ပံုစံ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ထိခိုက္ ထားၿပီး သား၊ အေျဖ ေပၚလြင္ထားၿပီးသား၊ တိုက္ခိုက္ခံထားရၿပီးသား ပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ အစုအဖြဲ႕ ကို မရပ္ မနား တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ ျဖစ္စဥ္တိုင္းကို ေခၚလို႔ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမုန္းစကားဟာ တင္းမာမႈေတြ၊ မညီမွ်မႈေတြ၊ ဆူပူမႈေတြရဲ႕ ျဖစ္တည္ရာ မ်ိဳးေစ့နဲ႔လည္း တူတယ္။
----------

ေမး။ အမုန္းစကားကို ဘယ္မွာ ဘယ္သူေတြ ေျပာဆိုၾကသလဲ။

ေျဖ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာမွာ ယူဆတာကေတာ့ အမုန္းစကားေျပာဆိုျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီ ဝါဒနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးတို႔ရဲ႕ ဝိေယာဓိ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ေလ့ရွိတယ္။ တိုးတက္လာတဲ့ ေခတ္ႀကီးထဲမွာ အမုန္းစကား အျပန္႔ပြားဆံုး ေနရာဟာ သူ႔ရဲ႕ ပင္ကိုယ္သဘာဝနဲ႔ အကိုက္ညီဆံုး ျဖစ္တဲ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာ ေပၚမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္ဆတ္တဲ့လူငယ္ေတြ အမ်ားစုဟာ အမုန္းစကား ျပန္႔ပြားေစဖို႔ က်ဴးလြန္ေလ့ရွိသူမ်ား ျဖစ္ၾကရံု သာမက အမုန္းစကားတို႔ရဲ႕ သားေကာင္မ်ားလည္း ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
----------

ေမး။ ဒါဆို အမုန္းစကားဆိုတာကို ထိန္းလို႔ ရႏိုင္သလား။

ေျဖ။ သိပ္ရတာေပါ့။ အမုန္းစကားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးရာမွာ တစ္ခ်က္ခုတ္ ၂ ခ်က္ျပတ္ ဆိုသလို အမွန္စကားနဲ႔ ပါ ေျပာဆိုတတ္ေအာင္ သင္ေပးမယ္ ဆိုရင္ ၂ မ်ိဳးကို နႈိင္းယွဥ္တတ္ သြား မယ္။ တစ္ဖက္ကို ထိန္းႏိုင္လာၿပီးေတာ့ က်န္တစ္ဖက္မွာ ထူးခၽြန္လာမယ္။ ေနာက္ဆံုး ေဝဖန္ေရး ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အထိ ေလ့က်င့္ ယူလာလို႔ ရတယ္။ ေအာက္မွာ အမုန္းစကား ျဖစ္မ လာ ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေျပာဆို ေဆြးေႏြးတဲ့ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ (၁၀) ခ်က္ပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - မိမိ အေတြးအျမင္ကို ပြင့္လင္းစြာ ခ်ျပပါ။ အေတြ႕အၾကံဳႏွင့္သာ စကားေျပာဆို တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ယူပါ။
ေရွာင္ရန္ - "အသံုးမက်ဘူး။ မသက္ဆိုင္ဘူး။ အ႐ူးလား အေပါလား" စသျဖင့္ တစ္ဖက္သားရဲ႕ အေတြးကို ပိတ္ပင္တာေသာ္လည္းေကာင္း၊ တစ္ဖက္သားဆီက အမုန္းစကား စတင္ေအာင္ မီးေမႊးျခင္းေသာ္ လည္းေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ စကားရပ္မ်ားကို ေရွာင္ပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - တစ္ဖက္ကို တစ္ဖက္ ေလးစားသမႈ ရွိပါ။ သူ႔ဖက္ကိုယ့္ဖက္ ၂ ဖက္ အတြက္ အလံုျခံဳဆံုး ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ အျဖစ္ဖန္တီး တည္ေဆာက္ရင္း ေဆြးေႏြးပါ။
ေရွာင္ရန္ - တစ္ဖက္အဖြဲ႕သားေတြကို မဖယ္ထုတ္ထားပါနဲ႔။ ဥေပကၡာ မျပဳပါနဲ႔။ ႀကိဳတင္ မဆံုးျဖတ္ မိပါေစနဲ႔။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ စကားဝိုင္းမစခင္ ကထဲက ႀကိဳတင္ၿပီး ဒီအခ်က္ေတြ ၫွိယူထားပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - ေဆြးေႏြးဖို႔ ေမးျမန္းဖို႔ အၿမဲ ဖိတ္ေခၚေနပါ။ တစ္ဖက္သားကို ကိုယ့္စကားကို အစကေန အဆံုးအထိ သူ အကုန္အစင္ ရွင္းလင္းေအာင္ နားလည္ပါေစ။
ေရွာင္ရန္ - ေကြ႕ပတ္ေျပာဆိုျခင္းကို ေရွာင္ပါ။ ကိုယ့္စကား အသာစီးရလိုမႈကို ေရွာင္ပါ။ ၎ ေနာက္ကြယ္ တြင္ တဖက္သားအား ႏွိမ့္ခ်ထားလိုစိတ္ ရွိေၾကာင္း မိမိကိုယ္ကို သတိျပဳပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - အျပင္ေလာကႏွင့္ မိမိ ေျပာဆိုေနသည့္ အေၾကာင္းအရာကို ျမင္သာေအာင္ ဆက္စပ္ ျပပါ။
ေရွာင္ရန္ - အရမ္းေဝးသည့္ ဆက္စပ္မႈမ်ားကို အတင္းကာေရာ လိုက္လံ စပ္ဟပ္ျပျခင္းကို ေရွာင္က်ဥ္ ပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - အကိုးအကား ေပးရန္ လိုအပ္လွ်င္ အတိက် အေသခ်ာဆံုး က်မ္းတို႔ကို ထုတ္ျပ သံုးသပ္ ျပပါ။ ဤနည္းျဖင့္သာ မိမိ ေျပာဆိုသည့္ အခ်က္အလက္တို႔ ခိုင္မာလာေစရန္ တည္ေဆာက္ပါ။
ေရွာင္ရန္ - တဖက္ပိတ္ စကားတို႔ျဖင့္ မိမိစကားစကို ျဖတ္ခ်ျခင္းမ်ိဳးကို ေရွာင္က်ဥ္ပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - အ႐ိုးသားဆံုးႏွင့္ အပြင့္လင္းဆံုး ေျပာဆိုပါ။ တစ္ဖက္သားသည္ မိမိအား ပိုမိုယံုၾကည္ လာၿပီး သူတို႔ မွားလွ်င္လည္း ဝန္ခံရန္ မခက္ခဲေတာ့သလို ကိုယ္မွန္လွ်င္လည္း လက္ခံ လာႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
ေရွာင္ရန္ - ကိုယ္မသိလွ်င္ သိသေယာင္ တတ္သေယာင္ မလုပ္ပါႏွင့္။ သူတို႔ယံုၾကည္မႈ ေလ်ာ့ရဲ လာ တတ္သည္။
----------

ေဆာင္ရန္ - တစ္ဖက္သား အေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိစြာ ေစာင့္ဆိုင္း တတ္ပါ။ သူတို႔ ဘာသာ သူတို႔ အေျဖရသည္ အထိ စဥ္းစားတတ္ပါေစ။
ေရွာင္ရန္ - မႏွိမ့္ခ်ပါႏွင့္။ သူတို႔ မေတြးေနေသာ လမ္းကို မေက်ာင္းမိပါေစႏွင့္။
----------

ေဆာင္ရန္ - သူတို႔၏ အၾကံေပးခ်က္မ်ား ရွိလွ်င္လည္း အေလးထားပါ။ မွတ္သားပါ။ ျပဳလုပ္ရန္ အားထုတ္ၾကည့္ပါ။
ေရွာင္ရန္ - ေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးတြင္ ကိုယ္ဘာျဖစ္ေအာင္ေဆြးေႏြရမည္ ဟူေသာ တရားေသ ဆုပ္ကိုင္ ထားမႈကို တတ္ႏိုင္သမွ် လႊတ္ထားပါ။ သူတို႔ေနာက္ကို ႏိုင္သေလာက္ လိုက္ေလ်ာပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - ကိုယ္ခ်င္းစာခိုင္းပါ။ သူတို႔သာ ဒီေနရာမွာ ဆိုရင္... ကိုယ္သာဒီလိုဆိုရင္ ဘာလုပ္မလဲ စသျဖင့္ အေတြးေနာက္ကို ခံစားခ်က္ျဖင့္ လိုက္လာခိုင္းၾကည့္ပါ။
ေရွာင္ရန္ - သူတို႔ ၏ယူဆခ်က္တို႔ကို ရက္စက္သည္။ ေသြးေအးသည္ဟု မေျပာပါႏွင့္။ ရႈေထာင့္ ေျပာင္းၾကည့္ခိုင္းပါ။
----------

ေဆာင္ရန္ - တဖက္သားကို လူသားတစ္ေယာက္ကဲ့သို႔ ဆက္ဆံတတ္ပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ မိမိကိုယ္ မိမိ ဆက္ဆံသကဲ့သို႔ ဆက္ဆံပါ။ ကိုယ္သည္လည္း လူသားတစ္ေယာက္ မဟုတ္လား။
ေရွာင္ရန္ - သူတို႔ ဘာမလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာမစြမ္းႏိုင္ပါဘူးဆိုသည့္ ယူဆခ်က္တို႔ကို လံုးဝမထုတ္မိ ပါေစႏွင့္။ လူသားတစ္ေယာက္ ဘာစြမ္းေဆာင္ႏိုင္သည္ ဆိုတာကို သင္ေတာင္ ေသခ်ာမသိေသး။

- မွတ္စုၾကမ္း #kyawnge