ဆားအသုံးဝင္ပုံ

ဆား -----------------------------------------။

Folklore.
ဆားသည္ ဟင္းခတ္အေမႊးအၾကိဳင္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေသာ္လည္း က်န္းမာေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာဓါတ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ေရွးေခတ္တြင္ ဆားသည္ ေရႊထက္ပင္ ပို၍ရွားပါးသည္။ ေရာမေခတ္က စစ္သည္မ်ားကို လစာအျဖစ္ ဆားမ်ားကို ေပးေခ်ခဲ့ဖူးသည္။ ( Salt မွ Salary ဟူ၍ ဆင္းသက္လာသည္။ )

တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ဆားမွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္းသည္ ထိုႏွစ္ဦးၾကားမွ နက္ရိႈင္းေသာ ဆက္ႏြယ္မႈကိုေဖာ္ျပရာေရာက္သည္။ အိမ္သစ္တက္ရာတြင္ ပႏၷက္တိုင္၌ ဆားမ်ားကို ျဖဴးျခင္းျဖင့္ ကံဆိုးကံည့ံမ်ားမွ ကင္းေ၀းေစျပီး မေကာင္းေသာ ၀ိဥာဥ္လိပ္ျပာတို႕မကပ္ႏိုင္ေပ။ အေရးအၾကီးေသာ အလုပ္တစ္ခုမစတင္မွီတြင္ ဆားတစ္ဆုပ္ျဖန္းျခင္းျဖင့္ ကံေကာင္းသည္ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္။ ဆားကို ဘယ္ဘက္ပုခံုးေပၚမွာ ေက်ာ္၍ေနာက္ျပန္ပစ္ျခင္းျဖင့္ ၀ိဥာဥ္လိပ္ျပာတို႕ကို ျမင္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။

Fairy Lore.
အိမ္ေစာင့္နတ္သူငယ္ ( Brownies ) တို႕ အတြက္ ဆားကို အိမ္တြင္းမီးဖိုထဲ ပစ္ထည့္ေပးရသည္။

Christianity Lore.
ေရွးဦးခရစ္ယာန္တို႕ ႏွစ္ျခင္းမဂၤလာျပဳလုပ္ရတြင္ ဆားကို သန္႕စင္ေစမႈအျဖစ္၄င္း၊ အကာအကြယ္အျဖစ္၄င္း သုံးၾကေလ့ရွိသည္။ က်မ္းက်ိန္ရာတြင္ တခါတရံ သမၼာက်မ္းစာအုပ္အစား ဆားကို အသုံးျပဳေလ့ရွိသည္။

Demon & Witch Lore.
ဆားသည္ မိစာၦနတ္ဆိုးတို႕ကို ဖ်က္ဆီးႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ လက္ထပ္မဂၤလာပြဲမ်ားတြင္ အသစ္စက္စက္ဇနီးေမာင္ႏွံတို႕၏ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို အဖ်က္အေမွာင့္ျပဳရန္ ၾကံေနေလ့ရွိေသာ မိစာၦနတ္ဆိုးတို႕ရန္မွာ ကာကြယ္ရန္ ဆားကိုသုံးေလ့ရွိသည္။ မေကာင္းေသာ မိစာၦတို႕ရန္မွ ေသလြန္သူ၏၀ိဥာဥ္ကိုကာကြယ္ရန္အတြက္ အသုဘအေခါင္းထဲတြင္ ဆားမ်ားထည့္ေလ့ရွိသည္။

စုန္းမ်ားႏွင့္ မိစာၦတို႕ကို ဆားျဖင့္ ႏွင္ႏိုင္သည္။ အလယ္ေခတ္တြင္ စုန္းမ်ားႏွင့္ တိရစာၦန္အသြင္ေျပာင္းထားေသာ စုန္းတို႕သည္ ဆားပါေသာ အစာကို မစားႏိုင္ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္။ ပေရာဂဆရာတို႕သည္ ဆား၊ ေဆးပင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ဖေယာင္းကို အသုံးျပဳ၍ စီရင္အပ္ေသာ အေဆာင္တစ္မ်ိဳးကို ၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည္။ ပေရာဂကုရာတြင္ ညင္းပမ္းနည္းတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ အပမွီေနသူကို ေရမတိုက္ဘဲ ဆားမ်ားေကၽြးျခင္းကို သုံးေလ့ရွိသည္။
( ေသးကို ဆားခတ္တိုက္ပါက ပိုျပင္းထန္သည္။ )

American Ozark Lore.
အစားအေသာက္မ်ားကို ဆားငန္ေၾကာင္းေစာဒကတက္ေလ့ရွိသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို စုန္းမမ်ားဟု ထင္ျမင္သတ္မွတ္ၾကသည္။ စုန္းမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ရန္ Ozark နည္းတစ္နည္းမွာ သူမထိုင္ေနေသာ ခုံကို ဆားျဖင့္ ပက္ျခင္းျဖစ္ျပီး စုန္းမျဖစ္ပါက ဆားမ်ားသည္ အရည္ေပ်ာ္က်၍ ထိုင္ခုံႏွင့္လူခြာမရဘဲ ကပ္ေနလိမ့္မည္ဟု ဆိုသည္။

Magic.
ေျမကမာၻ၏ ဓါတ္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ဆားကို ေမွာ္၀င္ေဆးမ်ားေဖာ္ရာတြင္၄င္း၊ ေမွာ္ဂါထာမ်ားမွန္းမႈတ္ရာတြင္၄င္း သုံးသည္။ ေမွာ္စက္၀န္း ( Magic Circle ) စည္းခ်ရာတြင္ ဆားကို အကာအကြယ္တစ္မ်ိဳးအျဖစ္သုံးေလ့ရွိသည္။

Alchemy.
ဖိုထိုးရာ တြင္ ေရ၊ ေျမ၊ေလ၊ မီးဟူေသာဓါတ္ၾကီးေလးပါးအပါအ၀င္ အရာအားလုံးတို႕သည္ ဆား၊ ျပဒါးႏွင့္ ကန္႕ဟူေသာ ဓါတ္ၾကီးသုံးပါးႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္ဟု ယူဆသည္။ ေရႊျဖစ္စခန္းတြင္ ဆားသည္ အဓိကက်ေသာ အမယ္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ေရႊကို ထုတ္ယူရန္၄င္း၊ အဆိပ္ေျဖေဆးအျဖစ္၄င္း၊ နလုံးေရာဂါကို ကာကြယ္ရန္၄င္း၊ မိစာၦနတ္ဆိုးတို႕မွ ကာကြယ္ရန္အေဆာင္အျဖစ္၄င္း အသုံးျပဳႏိုင္ေသာ ၁၇ရာစုက ဖိုထိုးနည္းတစ္ရပ္တြင္ အမယ္အျဖစ္ပါ၀င္သည္မွာ ေရႊ၊ ဆား၊ ၀ိုင္အနီ၊ ရွာလပတ္ရည္၊ ဖိုလုံမွရေသာ သံျဖဴျပာႏွင့္ ပ်ားရည္တို႕ျဖစ္သည္။

Soruce:
Cahill, Robert Ellis. Starnge Superstitions. Danvers, Mass: Old Saltbox Publishing, 1990.

#ProfessorX
#ေမွာ္ပညာ