ေရခ်ယ္ကာဆင္ အေၾကာင္း

ေရခ်ယ္ကာဆင္ (Rachel Carson)

ေရခ်ယ္ကာဆင္ (၁၉၀၇-၁၉၆၄) သည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လွူပ္ရွားသူမ်ားစြာထဲမွ နာမည္ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ေရခ်ယ္ကာဆင္ကို ၁၉၀၇ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ပင္စီလ္ေဗးနီးယား ျပည္နယ္မွ ေက်းလက္ျမိဳ႕ကေလး စပရင္းေဒးလ္ တြင္ေမြးဖြားခဲ႕သည္။ ေက်းလက္တြင္သာ ၾကီးျပင္းခဲ႕ျပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ အသိပညာမ်ားကို ငယ္စဥ္ကပင္ မိခင္ထံမွ သင္ယူခဲ႕သည္။

ေရခ်ယ္သည္ ပင္စီလ္ေဗးနီးယား အမ်ိဳးသမီးေကာလိပ္မွ ၁၉၂၉ တြင္ဘြဲ႕ရရွိခဲ႕ျပီး ၁၉၃၂ တြင္ ဂြ်န္ေဟာ႔ကင္း တကၠသိုလ္မွ သတၱေဗဒ မဟာဘြဲ႕ ထပ္မံရရွိခဲ႕သည္။ မူလက အဂၤလိပ္စာေပ အထူးျပဳျဖင္႕ ေက်ာင္းတက္ခဲ႕ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ သတၱေဗဒကို အထူးစိတ္ဝင္စားသျဖင္႕ သတၱေဗဒ အထူးျပဳအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ တက္ေရာက္ခဲ႕သည္။

ေရခ်ယ္ကာဆင္သည္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လွူပ္ရွားသူ၊ စာေရးဆရာမ၊ သိပၸံပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး သတၱေဗဒႏွင္႕ ေဂဟေဗဒ ပညာရွင္၊ အဏၰဝါဇီဝ ပညာရွင္အျဖစ္ ပိုမိုထင္ရွားသူျဖစ္သည္။

အစိုးရဝန္ထမ္း သိပၸံပညာရွင္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ႕ျပီး စာအုပ္စာေပမ်ားလည္း ေရးသားခဲ႕သည္။
သဘာဝသိပၸံဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါး အေျမာက္အမ်ား ေရးသားခဲ႕ျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ငါးႏွင္႔ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ လုပ္ငန္းမွ ထုတ္ေဝေသာ စာအုပ္စာေစာင္မ်ား၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ႕သည္။

သူမကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ခဲ႕သည္႔ သုေတသနမ်ားကို အေျခခံ၍ ၁၉၄၁ တြင္ Under the Sea-Wind အမည္ရွိစာအုပ္ ထုတ္ေဝခဲ႕သည္။
ထို႕ေနာက္ ၁၉၅၂တြင္ သမုဒၵရာမ်ားႏွင္႔ ပတ္သက္၍ သူမ၏ သုေတသနမ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ The Sea Around Us ဟူေသာ စာအုပ္ ထုတ္ေဝခဲ႕သည္။
၁၉၅၅တြင္ သမုဒၵရာဆိုင္ရာ ဒုတိယေျမာက္ သုေတသန စာအုပ္အျဖစ္ The Edge of the Sea စာအုပ္ကို ထပ္မံ ထုတ္ေဝခဲ႕သည္။

၁၉၅၂ တြင္ အစိုးရဝန္ထမ္းအျဖစ္မွ အနားယူျပီး စာေရးသားျခင္းကိုသာ ေဇာက္ခ်လုပ္ကိုင္ခဲ႕သည္။
Help Your Child to Wonder (၁၉၅၆) ႏွင္႕ Our Ever Changing Store(၁၉၅၇) တို႕တြင္ သဘာဝေလာက၏ အံ႕ၾသဖြယ္ အလွအပမ်ားကို အေသးစိတ္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ႕သည္။

Silent Spring စာအုပ္တြင္ လူသည္ သဘာဝတရားကို သူမတူေအာင္ ဖ်က္ဆီးႏိုင္ေၾကာင္း၊ သဘာဝေဂဟ စနစ္သည္ ထိခိုက္ပ်က္စီး သြားေသာ္လည္း တစ္ခါတရံ သူ၏ မာေက်ာေသာ ၾကံ႕ခိုင္မွူျဖင္႔ တစ္ဖန္ျပန္လည္ တံု႕ျပန္ဒဏ္ခတ္တတ္ေၾကာင္း သတိေပး ေရးသားခဲ႕သည္။
လူသည္ သက္ရွိေလာက၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာ ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားသက္ရွိ မ်ိဳးစိတ္မ်ားႏွင္႔ မတူဘဲ သဘာဝတရားအေပၚ ျပန္လည္၍ ျပဳျပင္မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဆိုးရြားေသာ ပ်က္စီးေစမွူမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေထာက္ျပသတိေပး ခဲ႕သည္။
Silent Spring စာအုပ္ကို ၁၉၆၂ တြင္ ထုတ္ေဝခဲ႕ျပီး စာအုပ္အျဖစ္ မထုတ္ေဝမီ The New Yoker မဂၢဇင္းတြင္ အခန္းဆက္ေဖာ္ျပခဲ႕သည္။ စာအုပ္အျဖစ္ ထုတ္ေဝေသာအခါ အထူးေအာင္ျမင္ခဲ႕ျပီး အေရာင္းရဆံုး စာအုပ္စာရင္းတြင္ ၃၁ ပတ္ဆက္တိုက္ ပါဝင္ခဲ႕သည္။
Silent Spring စာအုပ္တြင္ အေမရိက ျပည္ေထာင္စုအပါအဝင္ ကမ႓ာတစ္ဝွမ္း DDT ကဲ႕သို႕ေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားႏွင္႔ ေပါင္းသတ္ေဆးမ်ားကို အလြန္အကြ်ံ သံုးစြဲၾကျခင္းေၾကာင္႕ သက္ရွိေဂဟစနစ္ကို ျပင္းထန္ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ေစျပီး ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုးမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပံုကိုသတိေပးေဖာ္ျပခဲ႕သည္။ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အလြန္အကြ်ံ သံုးစြဲမွူ၏ ဆိုးက်ိဳးကို ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ရသေျမာက္ေအာင္ ေရးသားႏိုင္ခဲ႕ျခင္းေၾကာင္႕ ပိုမိုလူသိမ်ားခဲ႕ရသည္။
Silent Spring စာအုပ္ ထုတ္ေဝျပီးေနာက္ ပိုးသတ္ေဆး ထုတ္လုပ္သည္႕ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ ေဝဖန္တိုက္ခိုက္မွူကို အျပင္းအထန္ ခံခဲ႕ရေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပိုမိုလူသိမ်ား ေအာင္ျမင္ခဲ႕သည္။

ေရခ်ယ္ကာဆင္က ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆးမ်ား စိမ္႔ဝင္ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနေသာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကို အဆိပ္ေခတ္ (Age of Poison) ဟူ၍ ေခၚေဝၚခဲ႕ျပီး Silent Spring စာအုပ္တြင္သာမက အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္တြင္လည္း ျပည္သူတိုင္းသည္ အျခားသူမ်ား ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳေသာ အဆိပ္ပစၥည္းမ်ား၏ ရန္မွ ကင္းေဝးရမည္ဟူ၍ အခြင္႔အေရးတစ္ရပ္ကို တင္ျပေတာင္းဆိုခဲ႕သည္။

ေရခ်ယ္ကာဆင္သည္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ အသက္ ၅၇ ႏွစ္အရြယ္တြင္ ရင္သားကင္ဆာ ေရာဂါျဖင္႔ ကြယ္လြန္ခဲ႔သည္။ကြယ္လြန္ျပီး ေနာက္ပိုင္း ေရခ်ယ္ကာဆင္ခန္းမ၊ အထိမ္းအမွတ္ အေဆာက္အအံု၊ ေရခ်ယ္ကာဆင္ သဘာဝေတာရိုင္းဥယ်ာဥ္၊ ေရခ်ယ္ကာဆင္ ဆုတံဆိပ္စသည္ျဖင္႔ အမည္ေပးကာ ဂုဏ္ျပဳခံခဲ႕ရသည္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဟုဆိုလ်ွင္ မည္သည္႔အခါမ်ွ ေရခ်ယ္ကာဆင္၏ အမည္ကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ႕၍ မရႏိုင္ေကာင္းပါ။

From- မူရင္းပို႔စ္ https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=394996927364975&substory_index=0&id=370862066445128
Credit : ေက်ာင္းလြယ္အိတ္